به گزارش مشرق؛ ورود سامانه‌های بارشی پیاپی به کشور و نزولات بهاری، بسیاری را به این فکر انداخته است که احتمالا مشکل کم آبی و بحران آب در برخی مناطق با همین بارش‌ها حل خواهد شد؛ اما نظر کارشناسان و آمارها نشان می‌دهد با وجود بارش‌های خوب و پیش بینی تداوم آن در اردیبهشت ماه، همچنان وضعیت آب نیاز به عزم جدی برای مدیریت مصرف دارد.
روزنامه شرق در گزارشی در همین رابطه می‌نویسد: هرچند پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد از روز دوشنبه ٢٠ فروردین تا یکشنبه ٢٦ فروردین سامانه بارشی فعالی وارد کشور می‌شود که در مناطق مرکزی و غربی کشور بارش فراتر از نرمال را رقم خواهد زد و با ورود سامانه بارشی دیگری از روز دوشنبه ٢٧ فروردین تا یکشنبه دوم اردیبهشت، بارش در کشور به‌ویژه در غرب و شمال غرب فراتر از حد نرمال و معمولی خواهد بود اما به گفته پرویز رضازاده مشاور امور پیش‌بینی سازمان هواشناسی کشور اگر پیش‌بینی‌ها هم درست از آب دربیاید، باز هم با بحران آب مواجه هستیم. ایران از نظر اقلیمی کشوری خشک و نیمه‌خشک است و میانگین بارش‌های سالانه در کشور ٢٥٠ میلی‌متر یعنی یک‌سوم متوسط جهانی است که در چند سال اخیر کاهش قابل‌ملاحظه‌ای نیز داشته که این امر منجر به کاهش منابع آبی زیرزمینی، خشک‌شدن تالاب و رودخانه‌ها شده است. این عوامل تاکنون نیز مشکلات محیط‌زیستی زیادی مانند بروز پدیده گردوغبار را به همراه داشته است که به اعتقاد کارشناسان ادامه این روند به همراه مدیریت نادرست منابع آبی، مشکلات محیط‌زیستی و تبعات اجتماعی و اقتصادی آن را گسترده‌تر خواهد کرد.
بنا بر گزارش وزارت نیرو، در پاییز سال گذشته در مقایسه با مدت مشابه سال پیش از آن، ٢٤ استان کشور شامل استان‌های آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی، اردبیل، اصفهان، البرز، تهران، چهارمحال‌وبختیاری، خراسان‌شمالی، جنوبی، رضوی، خوزستان، زنجان، سمنان، قزوین، قم، کردستان، کرمان، کهگیلویه‌وبویراحمد، گیلان، لرستان، مازندران، مرکزی، همدان و یزد با کاهش بارش مواجه بودند.
مسئله کمبود آب بسیار جدی است به‌طوری‌که دیگر نمی‌توان در این زمینه اشتباهی انجام داد و یک عزم جدی می‌خواهد؛ مسئله‌ای که چندی‌پیش محمد حاج‌رسولی‌ها مشاور وزیر نیرو و مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران به آن اشاره کرد و با بیان اینکه وضعیت آب کشور بحرانی است، گفت: ورودی به سدها سال گذشته در کل کشور تقریبا ۱۴ میلیارد مترمکعب بود که این عدد امسال به حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب رسیده و کاهشی حدود ۲۷ درصد دارد. باید بپذیریم که در گذشته اشتباهات زیادی کرده‌ایم و باید با هم‌فکری، معضل و چالشی را که در بحث آب در کشور ایجاد شده است، برطرف کنیم. بارندگی در پاییز و زمستان گذشته به‌قدری کم بود که بارندگی‌های فصل بهار نیز نمی‌تواند آن را جبران کند. پرویز رضازاده مشاور امور پیش‌بینی سازمان هواشناسی کشور دراین‌باره به «شرق» می‌گوید: معمولا در فصل بهار به‌خصوص فروردین و اردیبهشت بارندگی‌ها خوب است و معمولا بین ٢٠ تا ٢٥ درصد بارندگی‌ها در فصل بهار است؛ امسال نیز شاهد بارندگی خوبی در این ماه‌ها در کل کشور به‌خصوص استان‌های شمالی، شمال شرق و غرب کشور هستیم. هرچند امسال پیش‌بینی می‌کنیم بارندگی‌ها قدری بیش از حد نرمال آن در سال‌های گذشته باشد اما بعید می‌دانم این بارندگی‌ها نیز بتواند کمبود بارش در فصل زمستان و پاییز را جبران کند. از اول مهرماه تا نیمه اول فروردین ماه بالای ٥١ درصد کمبود بارندگی در کل کشور داشتیم؛ این میزان در تهران و نواحی البرز به ٤٥ درصد می‌رسد و در برخی از نواحی جنوب و جنوب‌غرب کشور به ٦٠ درصد نیز می‌رسد. از جنوب کرمانشاه تا بوشهر، فارس و اصفهان تقریبا حدود ٦٠ درصد کمبود بارندگی داشتند.
رضازاده افزود: تهران در تابستان و به‌خصوص پاییز دچار مشکلات کمبود آب خواهد شد. اگر در فصل بهار همان‌طور که پیش‌بینی شده است، بالای حد نرمال بارندگی داشته باشیم، شاید میزان کمبود بارندگی را به ٣٠ درصد بتوان رساند؛ در نتیجه اگر در مصرف آب صرفه‌جویی نکنیم با توجه به اینکه میزان ذخایر آبی در سدها نیز پایین آمده است، با بحران آب مواجه خواهیم شد. در بخش کشاورزی می‌توان ملاحظاتی را در نظر گرفت اما من نگران این هستم که حتی در آب شرب هم به مشکل بخوریم. اگر سد لتیان، کرج و حتی سدهای محدوده شرق تهران را نگاه کنید، متوجه پایین‌آمدن میزان آب داخل آن نسبت به سال‌های گذشته خواهید شد.
او در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه باران منبع تأمین‌کننده آب‌های سطحی و برف منبع تأمین‌کننده آب‌های زیرزمینی است، ادامه داد: متأسفانه ذخایر برفی البرز خیلی کم است؛ تقریبا می‌توان گفت خالی از برف است و ذخیره کافی نداریم. امسال بارش برف به‌عنوان منبع تأمین‌کننده منابع آبی زیرزمینی نیز کاهش داشته است. بنابراین بهینه مصرف‌کردن آب بسیار مهم است؛ نه اینکه بگویم آب مصرف نکنید اما آن را درست مصرف کنید؛ درحال‌حاضر شرایط آبی کشور خوب نیست و به نوعی می‌توان گفت هدردادن آن حرام است. مشاور امور پیش‌بینی سازمان هواشناسی کشور نسبت به وضعیت کشاورزان در این فصل ابراز امیدواری کرد و گفت: در بخش کشاورزی اما با توجه به اینکه بخش دیم در فصل بهار نیاز به آب دارد به‌خصوص محصولاتی مانند گندم که نیاز به آب بیشتری دارند، در شرایط خوبی به سر می‌برند چون میزان بارندگی در این فصل زیاد است؛ مخصوصا در استان‌های غربی و شمال غرب که با بارش آبیاری می‌شوند. من به وضعیت کشاورزی در این فصل خوشبین هستم چون هم هوا در این فصل خوب است و هم میزان بارندگی. براساس گزارش سازمان ملل در آینده‌ای نزدیک ۳۱ کشور جهان با کمبود آب مواجه خواهند شد و نام ایران به‌عنوان یکی از بحرانی‌ترین کشورهای درگیر کمبود آب در آینده برده می‌شود.
تحقیقات سازمان ملل حاکی از آن است که منابع قابل استفاده آب ایران از ۲۰۰ میلیارد مترمکعب در سال ۱۹۹۰ به ۷۲۶ تا ۸۶۰ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۲۵ کاهش خواهد یافت.
٢هفته پربارش
بااین‌حال طبق پیش‌بینی کارشناسان هواشناسی دو هفته خوش‌بارش را در کشور شاهد خواهیم بود که بیش از حد نرمال سال‌های گذشته است. مسعود حقیقت مدیرکل شبکه پایش سازمان هواشناسی کشور دراین‌باره می‌گوید با ورود سامانه بارشی از روز دوشنبه ٢٠ فروردین ماه دو هفته خوش‌بارش پیش‌روی کشور است. وی درباره میزان بارندگی در سال زراعی جاری ادامه می‌دهد: تا روز دوشنبه گذشته (١٣ فروردین) میانگین بارش کشور ٩٣,٣ میلی‌متر بود که سال گذشته در مدت مشابه ١٧٤.٩ بوده است، همچنین بارش نرمال از اول مهر ٩٦ تا روز گذشته در کشور ١٧٨.٦ میلی‌متر بود. میزان کمبود بارش نسبت به نرمال و بلندمدت (٣٠ساله) حدود ٥٢ درصد بوده یعنی ٥٢ درصد کاهش بارش داشتیم.
حقیقت در ادامه افزود: سال زراعی از مهر امسال تا مهر سال آینده است و مدت بارش هم در این مدت اندازه‌گیری می‌شود بنابراین هنوز این دوره به پایان نرسیده است اما به نظر می‌رسد این دو هفته خوش‌بارش نیز کمبود بارش در کشور را جبران نکند.
